گزارشی از صنایع گوشتی خوزستان

تولید کننده انواع سوسیس کالباس و همبرگر در اهواز

کارخانه سوسیس کالباس واقع در منطقه صنعتی سپیدار اهواز می باشد ، و پس از سال 57 با در اختیار گرفتن زمین و تسهیلات دولتی و دریافت مصالح ساختمانی و تیرآهن جهت ساخت سوله تاسیس گردید و از ارز دولتی جهت وارد کردن ماشین آلات صنایع غذایی از شرکت ویمک استفاده نمود . کارخانه به مدت 5 سال پس از راه اندازی از پرداخت مالیلت معاف بوده و اقساط وام دریافتی با بهره 3 در صد نیز بعد از 5 سال پس از بهره برداری شامل باز پرداخت بوده است. سهام این کارخانه خانوادگی بوده است و بین 4 عضو خانواده تقسیم شده است و تنها یک نفر از سهامداران در ایران زندگی می کرده است و 2 فرزند خانواده و همسر ایشان که از سهامداران بوده اند در کشور آلمان زندگی می کرده اند و در سال 76 همسر و یگی از فرزندان ایشان به ایران باز گشتند و پسر ایشان امروز بعنوان یکی از مدیران کارخانه مشغول به کار می باشد . صاحب کارخانه عیدی توفیق نیا می باشد و متولد شوشتر می باشد و داری سابقه سیاسی بوده و در رژیم شاه به خاطر عضو بودن در یکی از سازمانهای چپ به مدت یک سال زندان بوده است

کارخانه از همان ابتدای بنا با تقلب در ساخت بنای کارخانه آغاز به کار نمود و با فروش بخشی از تیر آهن دریافتی و سیمان دولتی در بازار آزاد ساخته شد و به قولی سرهم بندی گردید که دارای نواقص بیشماری در زمینه بهداشتی بوده است و همچنین با زد وبند گمرکی ماشین آلات وارد شده نیزترخیص گردید و با ارز دریافتی برابر شد ضمن آنکه بخشی از ارز دولتی دریافتی در کشور آلمان سرمایه گذاری شد

کار خانه در مقطع جنگ با در یافت گوشت و روغن دولتی بیشترین سود را برده است و عمدتأ فرآورده های تولیدی این کارخانه در سطح خوزستان به فروش می رسید و به علت منطقه جنگی بودن هیچگونه کنترلی بر روی تولیدات آن نبوده است و عمدتأ از کیفیت غذایی برخوردار نبوده و بیشترین در صد آن را آرد تشکیل می داد ، و در مقطعی با زد و بند با استانداری خوزستان و با جهاد سازندگی و همچنین فرمانده هان سپاه گوشت از آنان دریافت می گردید تا متقابلأ تولیدات سوسیس کالباس تحویل شود که بخش عمده گوشت و روغن به بازار آزاد که توسط دلالان اداره می گردید فروخته می شد ومیتوان گفت در مقطع جنگ بیشترین سود را کارخانه تصاحب کرد و نبود کنترل عاملی گردیده بود تا هیچگونه موارد بهداشتی رعایت نگردد و ترکیبات اصولی که عمدتأ نقش نگهدارنده دارند به شکل فله ای و بدون وزن و اندازه مشخص استفاده می شد همچون نیتریت و اسید سیتریک و در صورتی که عمر ماندهگاری کالباس باید بیش از 15 روز نباشد و بعد از کپک زده و فاسد شود . اما با استفاده از اسید نیتریت و ستریک فرآورده های این بخش تولیدی حتی تا 3 ما ه و گاهی بیش از آن دوام می آورد

بعد از پایان جنگ اداره کنترل مواد غذایی اهوازواداره استاندارد که شخصی بنام دکتر ذربخت و دکتر احترامیان اداره می گردید . با دریافت رشوه های کلان دست این کارخانه تولیدی را برای غارت بیش از اندازه باز می گذاشت و قبلا تاریخ و ساعت بازرسی را به کارخانه اطلاع داده و متقابلا کارخانه نیز نمونه ای را برای نمونه برداری اداره کنترل و استاندارد مهیا می نمود تا در آزمایشگاه جواب مثبت دریافت نماید. ناگفته نماند که کارخانه نیزداری آزمایشگاه به شکل فرمالیته بوده است

ماشین آلات کارخانه بخصوص دستگاه پرکن بعلت عدم کنترل و عدم استرلیزه شدن ماشین آلات همیشه آلوده می باشد و حتی بعضی مواقع بعد از تعطیلات بلند مدت سه یا چهار روزبعد آلودگی شدت یافته و دارای قارچ می باشد

این کارخانه در مقطعی حتی از رنگهای شیمایی قرمز رنگ همچون رنگی که در استفاده رنگرزی پشم فرش استفاده می شد استفاده می کرد . مقدار استفاده ترکیبات به هیچ عنوان استاندارد نبوده و علی رغم استفاده کم از گوشت و استفاده زیاد از آرد و فسفات و سویا از کیفیت پائینی بر خوردار بوده و از مواد نگاهدارنده زیادی استفاده می شود

کارگران بعلت حقوق کم و فشار کاری بسیار و بخصوس از صدای ماشین آلات که آلودکی صوتی بسیاری دارد همیشه در رنج می باشند محوطه سالن تولید بعلت گرفتگی فاضلاب به خصوص در زمستان پر از قورباغه می باشد و حتی بعضا دیده شده است لاشه های گوشتی را که از سردخانه شب قبل برای بی استخوان شدن در محوطه سالن گذاشته اند تا یخ آن باز شود موشهای بزرگ که در اهواز به گرزه معروف است دیده می شد.

قسمت تولید همبرگر از چربی و پی هایی که از کشتار گاه برای صابون سازی در شهر خرمشهر جمع آوری و ارسال می شد بخشی توسط واسطه ها به این کارخانه آورده می شد ودر همبرگر استفاده می گردید. و هنگام سرخ کردن نیازی به روغن ندارد و بیشتر برای ساندویچیها مقرون به صرفه است و از طرفی طعم پی به ضائقه استفاده کننده خوش می آید

دستگاهی بنام پادر که نقش بی استخوان کردن گوشت مرغ را برای کالباس دارد پس از بی استخوان شدن استخوانها ی مرغ توسط دستگاهی دیگر چنان خرد و له می شود که همچون خمیری می ماند و تشخیص آن غیر ممکن می گردد و در کالباس مرغ استفاده می شود

اگثر کارگران و پرسنل زنان و دختران مورد سوء استفاده جنسی مدیران قرار می گیرند و هنگام استخدام که مسئولیت آن با مدیر اداری آن بنام محمد رضا جعفری می باشد بر حسب زیبایی و فقر و نیاز مالی آنها می باشد و این زبان زد عام و خاص در کارخانه می باشد و همه پرسنل آشکارا شاهد این فاجعه سوء استفاده جنسی از پرسنل و تقلب در تولید می باشند ولی حق هیچگونه اعتراض را نداشته و به علت فقر مالی و فرهنگی با کوچگترین امتیاز مالی چشم را می بندند و چنان پایه ریزی شده است که هیچ کس حق بروز اسرار کارخانه را ندارد.

آقای دکتر احترامیان پس از بازنشسته شدن از اداره کنترل به مدت 2 سال مدیر تولید این کارخانه بوده است و در حال حاضر مدیر تولید پسر صاحب کارخانه بنام بهرنگ توفیق نیا می باشد و مدیر اداری شخصی بنام محمد رضا جعفری می باشد و این کارخانه شعبا ای برای پخش در بازار کاوه اهواز ایجاد کرده است ، و دفتر مرکزی آن واقع در کیانپارس را تعطیل نموده و شخص صاحب کارخانه بنام عیدی توفیق نیا عمد تأ به کار تجارت مشغول است و نقش تدارکات عمده را در سطح وسیع انجام می دهد و بنوعی در تدارکات گاهی با صنایع گوشتی آمل متعلق به ناطق نوری و لاریجانی و شخصی بنام سلیمانی قرار می گیردو همکاری نزدیکی با آنها دارد

وضعیت کارگران بسیار فاجعه بار است . یکی از کارگران بعلت شکستن ایرانیت سقف از ارتفاع سقوط نمود و یکی از پاهایش ناقص شد و از کارخانه اخراج گردید و مدتی در دروازه چهار شیر سیگار فروشی می کرد کارگری بنام محمد حسین سکته نمود و فوت نموده است و ظاهر نادر بعد از مدت کوتاهی از بازنشستگی سکته نمود و فوت نمود وکارگر دیگری بنام علاالدین فرزند سرهنگ پهلوان معروف زمان شاه در اهواز سکته نمود واز کار افتاده شد و کارگر بخش همبرگر بنام عبدالله چهار انگشت خود را هنگام کار با دستگاه همبرگر زنی از دست داد و کارخانه 120 هزارتومان طبق قانون کار به آن خسارت داد بابت هر بند انکشت 12 هزار تومان . کارگران فقیر و فلاکت زده این کارخانه در بدترین شرایط ممکن کار و زندگی می کنند و در شرایط گرما و شرجی اهواز بیشترین فشار کاری را متحمل می شوند و صدای ناهنجار ماشین آلات بر روی شنوایی و اعصاب آنان تاثیر فاجعه باری گذاشته است

بخشی از گوشت مصرفی این کارخانه بطورغیر قانونی از طریق سپاه تامین می شود و شبانه با کامیون سپاه در این کارخانه تخلیه می شود و حتی گوشت گاومیش های وحشی جزیره مجنون که توسط سپاه با تیر کلاشینگف زده می شود به این کارخانه آورده می شود بطوریکه هر ازگاهی تیر را می توان درون گوشت پیدانمود و کارخانه عمدتآ بر اساس زدو بند و رشوه دهی بیشترین تخلف و سود دهی را دارد

اسید نیتریت و اسید ستریک مواد نگاهدارنده می باشد و باید توسط ترازوی حساس وزن شود و به شکل میلی گرم از آن استفاده نمود ولی در این کارخانه با پیمانه ریخته می شود و حتی بعلت فشار کاری و فشار برای تولید بیشتر کارگر مربوطه فراموش می کند که آیا این مواد را ریخته است یا نه و در ریختن دوباره آن هیچگونه شناختی ندارد . و موادی سرطان می باشد و از کارگران بومی که دارای تحصیلاتی نمی باشند و هیچگونه شناختی نسبت به مواد استفاده شده ندارند وآموزشی داده نشده است

حسن اردین

18.12.2011